Dva proizvoda iz srednjeg Banata nose oznaku geografskog porekla

Na teritoriji srednjeg Banata postoje dva proizvoda koja nose oznaku geografskog porekla i koja su registrovana u Zavodu za intelektualnu svojinu. Oznaku geografskog porekla dobili su „ečanski šaran“ i „Biserno ostrvo – muskat krokan“ iz Novog Bečeja.

Zašto bi „ečanski šaran“ trebalo da nosi oznaku geografskog porekla?

U prijavi je navedeno mnogo razloga, ali svakako su najvažniji specifični klimatski uslovi, poseban način ishrane, specifičan način izlovljavanja, kao i duga tradicija ribarenja na istom prostoru. A taj prostor predstavlja oko 50 jezera i preko 1.500 hektara ribnjaka.

PROČITAJTE JOŠ: U banatskim atarima sve je manje njiva na kojima je posejan ječam ili ovas

Ribarenjem se na prostoru Belog Blata i Lukinog Sela, gde je i najviše površina pod ribnjacima, bave generacije, a veština i znanje prenose se sa kolena na koleno. Zbog specifičnog načina uzgoja, ali i posebne ishrane, „ečanski šaran“ spada u posne ribe, jer je procenat masti u mesu vrlo mali. Izlovljava se delom ručno, a najveći deo mreža i alata proizvodi se na ribarskom gazdinstvu.

Zanimljivo je da je pravo na ribarenje veleposednička porodica Lazar naplaćivala još 1854. godine, dok su lokalne novine 1891. godine zabeležile da postoje planovi za izgradnju jezera za uzgoj ribe. Prvi šarani zaplivali su Belim jezerom 1907. godine. I pre, a naročito posle Drugog svetskog rata, uzgoj „ečanskog šarana“ samo je unapređivan.

Biserno ostrvo je poseban lokalitet

Na tradiciju, ali i na specifičnosti i ograničenu proizvodnju, pozvali su se i inicijatori kada su za „muskat krokan“ sa Bisernog ostrva zatražili oznaku geografskog porekla. Biserno ostrvo je poseban lokalitet kod Novog Bečeja. Prvi vinogradi na ostrvu zasađeni su 1905. a prvi „muskat krokan“ 1912. godine. Uporedo sa formiranjem vinograda, građeni su i podrumi za čuvanje vina.

Vinogradi na Bisernom ostrvu zauzimaju 36 hektara, a pod „muskat krokanom“ je 14,5 hektara. Proizvodnja je ograničena i godišnje se proizvede oko 150.000 litara ovog vina. Sve pod budnim okom enologa. To je sve pisalo u prijavi za dobijanje oznake geografskog porekla. I tako je i bilo kad je zaštita zatražena.

Pratite portal zrenjaninski.com i na Instagramu

Ali, sudbina „muskat krokana“ je u međuvremenu dobila neželjene tokove. Na blizu deset hektara zakupac je posadio vinograd sa ovom sortom, ali se o vinogradu ne brine. Ostatak, pet hektara starog zasada, u nešto je boljem stanju. Stručnjaci su upozoravali da, ukoliko se nešto ne preduzme, „muskat krokan“ može i da nestane. A tada džaba i oznake geografskog porekla.

Srećom, drugi proizvod iz srednjeg Banata sa oznakom geografskog porekla, „ečanski šaran“, i dalje postoji i ima značajan udeo na ovdašnjem tržištu.

Prijavite se na naš newsletter i jedanput nedeljno najvažnije vesti iz Zrenjanina i okoline stizaće na vašu e-mail adresu.